بررسی تأثیر کیتوزان تولید شده از پوسته‌ی خرچنگ شناگر آبی (Portunus segnis) بر شاخص‌های رشد و انگل دستگاه گوارش در بچه ماهی‌های کپور علف‌خوار (Ctenopharyngoden idella) پرورشی

در این مطالعه کیتوزان از پوسته­ی خرچنگ شناگر آبی (Portunus segnis) استخراج و به‌عنوان مکمل غذایی در بچه ماهی­های کپور علف­خوار (Ctenopharyngoden idella) مورداستفاده قرار گرفت. برای این منظور 360 عدد بچه ماهی (میانگین وزن 13/0 ± 8/0 گرم) از مرکز تکثیر و پرورش ماهیان گرمابی شهرستان فیروزکوه تهیه و به مدت 2 هفته با شرایط آزمایش (دانشگاه شهید بهشتی) سازگار شدند. بچه ماهی­ها به‌صورت کاملاً تصادفی در 4 تیمار و با 3 تکرار تقسیم شدند (به ازای هرماهی 2 لیتر آب). تیمار­ها به ترتیب با جیره­ها­ی غذایی بدون کیتوزان (شاهد)، 1/0 درصد (تیمار 1)، 1 درصد (تیمار 2) و 5/1 درصد (تیمار 3) کیتوزان و به مدت 40 روز تغذیه شدند (دوره­ی مطالعه 40 روز). نمونه‌برداری از تیمارها به‌منظور تعیین شاخص­های رشد و فراوانی انگل­های لوله­ی گوارش هر 20 روز (10 قطعه ماهی) انجام شد. همچنین در روز 40 مطالعه درصد ماندگاری، فلور باکتریایی لوله­ی گوارش بچه ماهی­ها و آب آکواریوم تیمارهای مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌گیری‌ها بیشترین طول و وزن، افزایش وزن بدن، ضریب رشد ویژه، ضریب رشد روزانه، فاکتور وضعیت، ضریب بازده غذایی و کمترین ضریب تبدیل غذایی از تیمار تغذیه شده با 1% کیتوزان (تیمار 2) به دست آمد که با شاهد و دیگر تیمارها اختلاف معنی‌داری را نشان داد (05/0 ≤ P). شاخص­های رشد دیگر تیمارها و شاهد اختلاف معنی‌داری با یکدیگر نداشتند. فراوانی انگلی (سستود بوتریوسفالوس) و فلور باکتریایی در لوله­ی گوارش و فلور باکتریایی آب آکواریوم تیمار تغذیه شده با 1 درصد کیتوزان به‌طور معنی‌داری (05/0 ≤ P) کمتر از دیگر تیمارها بود. به‌طورکلی می­­توان کیتوزان را به‌عنوان یک محرک رشد و سلامت طبیعی و بدون اثرات جانبی برای تکثیر و پرورش ماهی و بخصوص ماهی کپور علف­خوار معرفی نمود.